Pages

Thursday, October 6, 2011

ლიტერატურული ზაფხული


   aha, dagibrundiT megobrebo! daiwyo kidev erTi saswavlo maraToni, CemTvis ukve rigiT mexuTe. warsuls Cabarda ukve zafxulis xvati, adre dawola, gvian adgoma, uzruveli yofa. zogi zRvis narujiT (Cveneburad “zagriT”) iwonebs Tavs, zogic mTiT, zogierTi saerTodac samSoblos sazRvrebSi ver daetia. sxvisi ara vici ra, Cemze giambobT...
   arsad ar mWirdeba dasasveneblad wasvla, erTi oTaxic meyofa. ara, megobrebo, araviTari virtualuri samyaro, araviTari televizori. wigni da musika- ai Cemi dasvenebis recepti. "dasveneba"- ar iqneba swori, mogzauroba_ ufro kargad JRers. sxvisi ar vici, magram piradad me kiTxvis dros am qveynirebas vwydebi da vikargebi warmosaxvis uZiro morevSi. miyvars, mtkiva, ganvicdi, mklaven, es ki namdvilad araa dasveneba. roca kiTxulob, mTlianad unda ganicdide imas, gayviTlebul furclebze rom daubeWia tipografs. emociebs ver unda Tokavde, finalis wakiTxvis mere ki saocrad sasiamovno daRlilobas unda grZnobde, Rrmad gulSi. esaa naRdi dasveneba, Tu mkiTxavT.
   daviwye Cemi usayvarlesi aka morCilaZis wignad gamocemuli romaniT "Zveli gulebisa da xmlisa". Mis Semoqmedebas vinc icnobs, meeWveba moxibluli ar iyos weris miseuli maneriT. asea am romanSic, romelic gadagagdebT mecxramete saukunis pirvel naxevarSi, konkretulad 1828 wlis gazafxulze. avtori rom saqarTvelos axal istorias Rrmad flobs, mogexsenebaT. gavixsenoT Tundac misi gadacemaTa cikli imedi-TV-ze. es ki moTxrobaSi naTlad Cans. wigni erTi amosunTqviT ikiTxeba, saocar siamovnebas ganiWebT warsulSi faTerakebiT aRsavse mogzauroba. mokled, yvelas girCevT, waikiTxeT.
   Semdeg iyo o’henris moTxrobaTa krebuli, romelic glexisbiWma maCuqa. amas mogvianebiT davumate "50 wignis" farglebSi gamosuli igive avtoris moTxrobaTa krebuli. am orma gamocemam erTmaneTi Seavso da saocari siamovneba momaniWa. ra SemiZlia vTqva? saocari mwerali, romelic erT azrs CagCiCinebs mTeli moTxrobis manZilze da finalur frazaSi ise Semogibrunebs yvelafers, rom saxtad darCebi. yvelaze saintereso iciT ra aris? mis weris maneras alRo avuRe da roca vkiTxulobdi, CemTvis vimeorebdi: ar ahyve, gatyuebs, es is ar aris, rac Sen ggonia:) magam an CagiTrevs da wamierad dagaviwyebs Sen fiqrebs, an ise daamTavrebs, sulac rom ar elodebodi. mokled, yvelanairad gaocebuli darCebi. nu, geniaa, me Tu mkiTxavT. Tu ar wagikiTxavT, gilocavT!
   frederik begbederi- "99 franki". yvelaferia amiT naTqvami. Tanamedrove giJi genia. saxeSi gafurTxebs, igineba, Tavs araraobad gagrZnobinebs, da mainc, SeuZlebelia wigns mowyde. aki ambobs kidec SesavalSi " me Tqvens marjvena hemisferoSi vaTavebo". didi survili gamiCnda misi sxva nawarmoebebic gadavikiTxo. vambobdi, es araa is wigni, gogos rom etyvi: waikiTxe, isiamovneTqo, magram ase araa. waikiTxeT da guli airieT msoflioze!
   mwerali, romelma Tavi Semayvara pirvelive moTxrobidan, romelic aRmoCena gaxldaT CemTvis: riunoske akutagava. iaponur mwerlobas mxolod bo- Zius leqsebiT vicnobdi, akutagavam ki gamixsna axali kari, damanaxa sruliad ucnobi da Soreuli samyaro. misi moTxrobebi rTulad gasagebi, magram saocrad saintereso da azrobrivad datvirTulia. Zieba adamis sulis, misi qvecnobieris wvdoma, gulis bnel kunWulebSi SeWyeta: ai riT xiblavs igi mkiTxvels. misi moTxobebis krebuls SemTxveviT wavawydi saxlSi. misi biografia met-naklebad vicodi da survili mqonda misi Semoqmedebac mexila. ra vicodi, Tu bednierba ase axlos iyo? "akutagava riunoske! akutagava riunoske! ufro Rrmad Caezarde miwas fesvebiT! Sen lerwami xar, qarisgan rxeuli. iqneb Sens Tavze mogrovili saavdro Rrublebi odesme ganifantos kidec. amitom mtkiced unda idge fexze. Senive TavisTvis! SenTa SvilTaTvis! nurc gaampartavndebi, nurc daimcireb Tavs. da Sen aRsdgebi." 1926 wlis dekemberSi dawera man es sityvebi. 1927 wlis 24 ivliss, 35 wlis asakSi, veronalis zedmetma dozam maradisobas SeuerTa udidesi genia. rogor mivida mwerali TviTmkvlelobamde, SegiZliaT misi bolo nawarmoebebiT mixvdeT.
   italieli beletristis alberto moravias saxeli sakmaod cnobilia. misi Semoqmedeba "romauli moTxrobebiT" gavicani. igi xatavs italielTa saxeebs, romlebsac SeiZleba yvelgan waawydeT. maxinj, ugvan sulSi Casaxlebuli naklovani sulis mxatvaria avtori Tavis nawarmoebSi. misi sxva wigni "CoCara" jer-jerobiT waukiTxavi damrCa, Tumca "gvacadeT, batono, gvacadeT!":)
   mistiuri da amucnobi! dedamiweli, magram ara amqveyniuri! misi Semoqmedebis kiTxvisas sisxli meyineba ZarRvebSi, an ise Rmad veSvebi sakuTari fsiqikis kvlevaSi, meSinia ukan dasarunebeli gza ar davkargo. edgar alan po! misi moTxrobaTa krebuli saxlSi meguleboda. "17 moTxroba" ase hqvia sabWoTa dros gamocemul wigns. es ar vikmare da kvlav "50 wignis" proeqtidan davamate pos moTxrobebi, ramac sabolood met-naklebad sruli saxe miaRebina mwerlis Semoqmedebas Cem TvalSi. "mixvdnen, wiTeli sikvdili yofiliyo Turme. bneli Ramis qurdiviT Semoparuliyo aq. erTimeoris miyolebiT ecemodnen moseireni, sisxlis Rvari dadga samxiarulo palatebSi. da yovels iq daelia suli, sadac dacemuliyo. ukanasknel moqeifesTan erTad Savi xis saaTic gaeyara sicocxles. daiSrita sinaTle. yvelgan gamefda sibnele, xrwnileba da wiTeli sikvdili." genialuria, ara?
   mivxvdi, rom meoce saukunis germanul mwerlobas TiTqmis ar vicnob. es ase ar unda dametovebina. madloba isev da isev "50 wignis" proeqts. erix maria remarkis "triumfaluri TaRis" kiTxva daviwye. saocrad adamianuri nawarmoebia. Tanac mTavari gmiri rogorRac axlobeli meCveneboda. qirurgia profesiiT sxva Tu araferi. samSloblosTan ase axlos myofi da mainc mSorebeli kacis fiqrebi emigrantobaSi, brZola siyvarulTan da sakuTar TavTan. warsulis landbTan uxmo Widili da omis wina periodi ise saocrad daxata mweralma, rom SeuZlebelia wigni erTi amosunTqviT ar waikiTxoT. ase gavicani erix maria remarkis Semoqmedeba da raoden bednieri var, roca warmovidgen ra siamovneba melis win! ramdenime dRis win, dedulSi wignebis qeqvas mivyavi xeli ra vipove Tu iciT? "dasavleTis fronti ucvlelia", avtori erix maria remarq, Targmani konstantine gamsaxurdiasi. wigni, romliTac gaicno msofliom kalmis virtuozi erix paul remarki.
   swraf tempSi gavagrZele da "ironiul germanels"- Tomas mans mivadeqi. "budenbrokebi- ambavi erTi ojaxis gadaSenebisa." saintereso gancda dameufla. Tu vici dasasruli, raRa azri aqvs wignis wakiTxvas? magram avtors Turme ar ainterebs "ra", aramed is yuradRebas amaxvilebs kiTxvaze "rogor". da mec daviwye ojaxuri sagis kiTxva, raTa gamego, rogor gadaSenda budenbrokebis ojaxi. germanulis gakveTilebidan Tomas manis biografia maxsovda da vicodi, rom es nawarmoebi biografiul datvirTvas atarebda. amitomacaa aseTi bunebrivi yvelaferi: saxli, xalxi, sazogado situacia. nawarmoebi saocrad JReradia. didi adgili uWiravs TiToeuli personaJis detalur aRweras misi xmis tembris CaTvliTac ki. kiTxulob da gesmis kidec maTTvis damaxasiaTebeli diqcia, aqcenti, rogor gamoTqvamen TiToeul bgeras. mokled, sruli detalizacia maqsimaluri siamovnebisTvis. momavalSi kvlav davubrundebi Semoqmeds. amjerad "jadosnur mTas" minda SeveWido.
   saojaxo biblioTekaSi qeqva ganvagrZe da mivageni bertolt brextis piesas "seCuaneli keTili adamiani." piesebis kiTxvisas ucnaur mdgomareobaSi vardeba Cemi warmosaxva. vxedav speqtakls, sceniT, Cemeuli musikaluri gaformebiT, rekvizitebiT, fardis aweva-CamoweviT, me ki am dros sruliad cariel darbazSi vzivar da dasic mxolod CemTvis dgams speqtakls. amasTanave, raRac momentSi fantazia gaarRvevs Caketil sivrces da es warmodgena ukve warmosaxviT realobaSi idgmeba. iSleba zRvari Teatrsa da kinos Soris. aseTi gancdebi da fantaziebi ki Cems suls, Sinagan "mes", eniTuTqmel siamovnebas ganacdevinebs. konkretulad am piesam waruSleli STabeWdileba datova Cemze.  sikeTis marcvlis Ziebis problema dResac aqtualuria da es procesi brextma saocrad xatovnad warmogvidgina Tavisi nawarmoebSi.
   vagrZeleb germanuli literaturis wiaRSi borials da vkiTxulob hainrix biolis "ukaco saxls". omis Semdgomi germaniis suraTi CemTvis zedmetad ucxoa. bavSvobaSi sabWoTa literaturiT vikvebebodi. wamikiTxavs iseTi naarmoebebi, rogoricaa ostrovskis "rogor iwrToboda foladi" (am ukanasknels Turme skolaSi aswavlidnen Cvens mSoblebs), fadeevis "axalgazrda gvardia" da misTanani. amitomac iyo albaT, rom arasdros davfiqrebulvar medlis meore mxareze. ras ganicdidnen germaneli Svilmkvdari dedebi, daqvrivebuli colebi, daoblebuli bavSvbi. ar ifiqroT, rom avtori nacistebis gamarTlebas cdilobdes. piriqiT, uazro paToss Sewirul sicocxleebze mogviTxrobs igi. arcerTi personaJi simpatiasac ki ar gamoxatavs fiureris ideebis mimarT. Tavs datexil ubedurebas isini "suliT xorcamde arielebs" abraleben. kolafsSi myofi germaniis suraTebi kargad aris daxatuli 10-11 wlis bavSvebis TvaliT. es ori ganuyreli megobari saocrad gansxvavdeba erTmaneTisagan. erTs Sav bazarze uwevs sirbili Tavis gasatanad, ojaxs saTaveSi udgas, iTvlis pfeningebs, raTa rogorme mcirediT ekonomia gaswios. meores ki fulic aqvs da saWmelic ar enatreba, magram orives erTi tkivili aerTianebs: umamoba da daqvrivebuli deda. erTis qvrivi ukidures siRaribes ebrZvis, meore ki daRupuli poeti qmris 37 leqss mcvelad udgas. imisaTvis, rom warmoidginoT, ra tkivili gamefebula personaJTa gulebSi, mcire dialogs SemogTavazebT wignidan bebiasa da SviliSvils Soris:
-rodis aRsdgebian mkvdreTiT micvalebulni?
-micvalebulni mkvdreTiT gankiTxvis dRes aRsdgebian.
-mamaSeni, mgoni, daiRupa. ase ar aris?
-diax, daiRupa.
-ras niSnavs "daiRupa?"
-omSi daiRupa, ese igi, mokles.
-sad daiRupa?
-kalinovkasTan.
-rodis?
-1942 wlis 7 ivliss.
-Sen rodis daibade?
-1942 wlis 8 oqtombers.
-ra hqvia im kacs, mamaSenis sikvdilSi rom miuZRvis brali?
-gezeleri.
-gaimeore gvari.
-gezeleri.
-kidev erTxel.
-gezeleri.
-is Tu ici, ras niSnavs- bavSvs mama waarTva?
-vici.
   aseTi dialogi ki sakmaod xSirad imarTba bebia- SviliSvils Soris, raTa bavSvma ar daiviwyos mama, TvaliTac rom ar unaxavs da misi mkvlelis saxeli axsovdes. gezeleri rusi ar gegonoT, nacisti oficeria, romelmac piradi siZulvilis gamo utyuar sikvdilze gaagzavna axalgazrda xelovani. paradoqsi ki is gaxlavT, rom omis Semdeg gezeleri, rogorc xelovnebis eqsperti, xotbas asxams poetis Semoqmedebas, ise rom ar axsovs, me vfiqrob, ar unda rom gaixsenos, rom am kacis sikvdili mis kiserzea.
   wigni nela ikiTxeba, radganac sakmaod mZimea Seqmnili situaciis gaazreba. amasTanave avtori TiToeuli personaJis TvaliT gvaCvenebs cxovrebas, rac wigns friad sainteresos xdis. didi survili maqvs biolis sxva nawarmoebebic movizio. Tqvenc imaves girCevT.
  aseTi gaxldaT Cemeuli literaturuli zafxuli.

6 comments:

  1. ერიხ მარია რემარკი ისე მიყვარს, ენით რომ ვერ გამოვთქვამ <3 თან მისი არცერთი ნაწარმოები არ მაქვს მარტო ერთხელ წაკითხული <3
    ისე, მიმაჩნია რომ "ტრიუმფალური თაღის" ნაცვლად "სამი მეგობარი" უფრო იმსახურებს ორმოცდაათეულში მოხვედრას :))
    აკუტაგავა <3 განსაკუთრებით "დიალოგი წყვდიადში" <3
    ედგარ ალან პოზე დიდად არ გავგიჟებულვარ :))
    ო'ჰენრი <3
    აკა <3
    "99 ფრანკი" წავიკითხე და რომ ვთქვა მომეწონა-მეთქი ტყუილი იქნება, თუმცა ჩემს ბლოკნოტში მისმა რამდენიმე ფრაზამ დაიდო ბინა :))
    "ჯადოსნური მთის" და "1984-ის" წაკითხვა მინდა და ვერ მოვახერხე <3
    რა ნაყოფიერი ზაფხული გქონია <3

    ReplyDelete
  2. დიტო, ვორდპრესით ვერ ვწერ კომენტარებს შენთან და გასასწორებელი ხომ არ გაქვს რამე? :(

    ReplyDelete
  3. არც ისე ნაყოფიერი სალ... მეტი მინდოდა, მაგრამ ვერ ვქენი...

    ReplyDelete
  4. ნამდვილად ნაყოფიერი ზაფხული ყოფილა :) აკუტაგავასთან, რემერკთან, ბიოლთან, ... ერთად მოგზაურობა ყოველთვის საინტერესოა

    ReplyDelete
  5. ეს გაიძვერა ბეგბედერი ყველგან თვალში მეჩხირება, მოკლედ :) :) პუნქტი ინფორმაციისთვის: მშვენივრადაც მოვწყდი :)
    მოვეშვათ ბეგბედერს;
    აკას არ ვიცნობ;
    არც პოს;
    აი, დანარჩენები კი...
    მე ისეთი ნაწარმოებები მიყვარს, კლასიკური სიძველის სუნი რომ ასდით და როგორც ერთი ვეტერანი ბლოგერი იტყოდა,"ბორინგ" სტილით რომ არის დაწერილი :)ასეთია თომას მანი, ბიოლი და რემარკიც...

    კარგი რამაა ლიტერატურა; როგორც დოჩანაშვილი იტყოდა, საძილე ტომარაში შეყვარებულ წყვილს შორის მწოლიც კი არ ხარ ზედმეტი :) :)

    ReplyDelete
  6. კეჟერაძე, კეთილი იყოს შენი ფეხი ამ ბლოგზე! :)
    თამარა, აკას გაცნობას გირჩევ, მშვენივრად წერს! პო ხომ გენიაა საერთოდაც.

    ReplyDelete